Programy wsparcia dla MŚP

W Polsce jest dostępnych szereg programów wsparcia inwestycji dokonywanych w ramach transformacji energetycznej, które są dostępne również dla przedsiębiorców. Programy te są realizowane na różnych szczeblach – krajowym oraz lokalnym i w zależności od ich profilu umożliwiają uzyskanie finansowania zwrotnego na preferencyjnych warunkach lub bezzwrotnego w formie dotacji lub umorzenia finansowania dłużnego.

Energia Plus

Energia Plus jest programem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej skierowanym do przedsiębiorców.

Celem programu jest jest zmniejszenie negatywnego oddziaływania przedsiębiorstw na środowisko, w tym poprawa jakości powietrza, poprzez wsparcie przedsięwzięć inwestycyjnych.

Z programu mogą skorzystać wszyscy przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców wykonujący działalność gospodarczą

W ramach programu przedsiębiorstwa mogą uzyskać pożyczkę na preferencyjnych warunkach, która może zostać wykorzystana na:

• Budowę, rozbudowę lub modernizację istniejących instalacji produkcyjnych lub urządzeń przemysłowych, prowadzące do zmniejszania zużycia surowców pierwotnych (w ramach własnych ciągów produkcyjnych), w tym poprzez zastąpienie ich surowcami wtórnymi, odpadami lub prowadzące do zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów.
• Przedsięwzięcia prowadzące do zmniejszenia szkodliwych emisji do atmosfery z obiektów energetycznego spalania
• Przedsięwzięcia służące poprawie jakości powietrza poprzez obniżenie wielkości emisji ze źródeł spalania paliw o łącznej mocy w paliwie większej niż 50 MW
• Przedsięwzięcia służące poprawie jakości powietrza poprzez obniżenie wielkości emisji do atmosfery z działalności przemysłowej (nie związanej bezpośrednio ze źródłami spalania paliw).
• Przedsięwzięcia mające na celu poprawę efektywności energetycznej, a także zmierzające ku temu zmiany technologiczne w istniejących obiektach
• Przedsięwzięcia dotyczące budowy lub przebudowy jednostek wytwórczych wraz z podłączeniem ich do sieci dystrybucyjnej/ przesyłowej, w których do produkcji energii wykorzystuje się:
  • energię ze źródeł odnawialnych,
  • ciepło odpadowe,
  • ciepło pochodzące z kogeneracji z wyłączeniem ciepła wytworzonego w jednostce kogeneracji opalanej węglem,
  • paliwa niskoemisyjne gazowe, mieszanki gazów, gaz syntetyczny lub wodór.
• Modernizację/rozbudowę sieci ciepłowniczych

Więcej informacji na ten temat możesz znaleźć na stronie: https://www.gov.pl/web/nfosigw/energia-plus-2021

Nowa Energia

Nowa Energia jest programem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej skierowanym do przedsiębiorców.

Z programu mogą skorzystać wszyscy przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców wykonujący działalność gospodarczą.

Celem programu jest podniesienie poziomu innowacyjności gospodarki poprzez wsparcie wdrożenia projektów w zakresie nowoczesnych technologii energetycznych, ukierunkowanych na rozwój bezemisyjnej energetyki, bezemisyjnego przemysłu, jak również rozwiązań systemowych pozwalających na uzyskanie maksymalnej efektywności wytwarzania, zagospodarowania oraz wykorzystania energii.

Obszary objęte programem zostały sformułowane z uwzględnieniem m.in. następujących uwarunkowań:

• potencjału wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego,
• potencjału pobudzenia gospodarki,
• poziomu gotowości technologicznej istniejących rozwiązań,
• trendów światowych.

Cel programu będzie realizowany w 6 obszarach:

• Plusenergetyczne budynki;
• Inteligentne miasta energii;
• Wielopaliwowe bloki z magazynami ciepła lub chłodu;
• Produkcja, transport, magazynowanie i wykorzystanie wodoru;
• Stabilne bezemisyjne źródła energii;
• Samowystarczalne klastry energetyczne.

Z programu mogą być finansowane przedsięwzięcia inwestycyjno-innowacyjne realizowane w istniejącym lub nowopowstałym przedsiębiorstwie polegające na:

• uruchomieniu produkcji nowego lub zmodernizowanego wyrobu,
• wdrożeniu nowej albo znacząco udoskonalonej technologii lub rozwiązania we własnej działalności,

służące poprawie efektywności wykorzystania zasobów naturalnych, zmniejszające negatywny wpływ człowieka na środowisko lub wzmacniające odporność gospodarki na presje środowiskowe, wpisujące się w zdefiniowane obszary tematyczne.

W ramach ww. przedsięwzięć dopuszcza się przeprowadzenie prac badawczo-rozwojowych, jeśli na etapie realizacji zidentyfikowano ich niezbędność do osiągnięcia zakładanych rezultatów.

W ramach obszarów objętych programem będą realizowane następujące inwestycje:

Plusenergetyczne budynki

Zaawansowane technologie budowy budynków plusenergetycznych, zapewniające samowystarczalność pod względem wodno-kanalizacyjnym, energetycznym oraz tzw. inteligencję budynku.

W ramach celu tematycznego będą wspierane przedsięwzięcia mające na celu wdrożenie technologii m.in.:

• wytwarzania lub akumulowania ciepła i chłodu;
• energooszczędnej eksploatacji budynków, w tym rozwiązań prowadzących do zmniejszenia zapotrzebowania na energię, jak również optymalizacji zużycia energii i zmniejszenia jej kosztów, poprzez wykorzystanie inteligentnych systemów zarządzania i automatyki wykorzystywanych do rewitalizacji budynków, w tym zabytkowych;
• słonecznych systemów wytwarzania energii zintegrowanych z budynkiem;
• ogniw perowskitowych, przezroczystego szkła fotowoltaicznego, solarnych dachówek oraz wdrożenia nanotechnologii w budownictwie;
• budowy budynków plusenergetycznych, wykorzystujących energię ze źródeł odnawialnych, gotowych do wykorzystania wraz z oprogramowaniem optymalizującym wykorzystanie energii w budynku i umożliwiającym bezpieczną komunikację użytkownika z domowym systemem;
• magazynów energii elektrycznej, ciepła i/lub chłodu;
• urządzeń i systemów mikrogeneracyjnych;
• ogniw fotowoltaicznych wykorzystujących grafen do poprawy sprawności konwersji promieniowania słonecznego w energię konkurencyjnych w stosunku do ogniw funkcjonujących obecnie na rynku;
• produkcji nowych materiałów w budownictwie (np. wydruk w technologii 3D), pozwalających na poprawę parametrów dotychczas niemożliwych do osiągnięcia lub pozwalających na uzyskanie nowych właściwości lub cech prowadzących do sparametryzowanych korzyści np. w zakresie podniesienia izolacyjności cieplnej i wodoodporności przegród (np. sferolity) z uwzględnieniem rozwiązań prowadzących do istotnego obniżenia kosztów, pozwalających na rozpowszechnienie stosowania na rynku technologii dotychczas zbyt drogich.

Inteligentne miasta energii

Innowacyjne rozwiązania technologiczne optymalizujące procesy zarządzania i wykorzystania energii, zwiększające odporność miast na negatywne zjawiska wynikające ze zmian klimatu oraz służące zmniejszeniu emisji m.in. z transportu i innych sektorów, a także skierowane na rewitalizację i rozwój terenów zieleni. 

W ramach celu tematycznego będą wspierane przedsięwzięcia mające na celu wdrożenie technologii m.in.:

• bezprzewodowego ładowania pojazdów elektrycznych;
• szybkiego ładowania (o mocy od 250 kW/punkt);
• integrujących systemy energetyczne z infrastrukturą miejską dot. ładowania samochodów elektrycznych, oświetlenia miejskiego, zarządzania mediami, zarządzania ruchem drogowym w czasie rzeczywistym lub innymi modułami funkcyjnymi, np. sieciami wi-fi i modułami czujnikowymi w obszarze rozwiązań Smart City;
• inteligentnych systemów, w tym modułowych, zielonej infrastruktury miejskiej, skonfigurowanych w oparciu o IoT, przy zasilaniu wykorzystującym OZE (np.: ogniwa perowskitowe, solarna dachówka); 
• inteligentnego transportu publicznego;
• budowy infrastruktury zasilania elektrycznego lub wodorowego na obszarach miejskich;
• systemów współdzielonej mobilności (prywatnej, publicznej). 

Wielopaliwowe bloki z magazynami ciepła lub chłodu

Magazyny energii cieplnej i/lub chłodu dla jednostek wytwórczych funkcjonujących w oparciu
o źródła z udziałem OZE (min. 15% – zgodnie z pkt 6) Art. 2 Ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. z późn. zm. o odnawialnych źródłach energii).

W ramach celu tematycznego będą wspierane przedsięwzięcia mające na celu wdrożenie technologii m.in.:

• magazynów ciepła (w tym sezonowych), umożliwiających magazynowanie nadwyżek wyprodukowanej energii i ich wykorzystanie w okresach zwiększonego zapotrzebowania, ze szczególnym uwzględnieniem systemów ciepłowniczych wykorzystujących OZE;
• trigeneracyjnych w systemach ciepłowniczych jak i poza nimi;
• produkcji chłodu z ciepła sieciowego (np. za pomocą agregatów adsorpcyjnych zasilanych gorącą wodą);
• pomp ciepła w zastosowaniach przemysłowych (powyżej 50 kW).

Produkcja, transport, magazynowanie i wykorzystanie wodoru

Technologie w kontekście produkcji „bezemisyjnego” wodoru, jak również technologie przesyłowe wodoru, w tym z wykorzystaniem infrastruktury gazociągowej.

W ramach celu tematycznego będą wspierane przedsięwzięcia mające na celu wdrożenie technologii m.in.:

• produkcji „bezemisyjnego” wodoru, np. wykorzystujących energię wiatru lub słońca;
• dostosowania infrastruktury do transportu wodoru lub budowy struktur transportu i magazynowania wodoru;
• skraplania, transportu i przechowywania wodoru w postaci ciekłej z zastosowaniem technologii kriogenicznych;
• wielkoskalowego magazynowania wodoru z OZE;
• wykorzystujących synergiczne efekty pomiędzy łączeniem sektorów, z uwypukleniem roli wodoru w przemyśle, np. w produkcji stali;
• pozwalających na dostępność i wykorzystanie wodoru w transporcie drogowym, kolejowym lub wodnym.

Stabilne bezemisyjne źródła energii

W ramach celu tematycznego będą wspierane przedsięwzięcia mające na celu wdrożenie technologii, m.in.:

• produkcji biometanu z wykorzystaniem technologii pozwalających na zastosowanie różnego wsadu przy jednoczesnym zagospodarowaniu odpadowego CO₂;
• energetycznego wykorzystania biomasy i odpadów;
• biogazowni, w tym mobilnych;
• wytwarzania i wykorzystywania biopaliw;
• wysokotemperaturowych reaktorów jądrowych (HTR);
• ogniw elektrotechnicznych (np. rSOC);

Samowystarczalne klastry energetyczne

W ramach celu tematycznego będą wspierane przedsięwzięcia w obszarze klastrów energetycznych, funkcjonujących zgodnie z przepisami prawa, z uregulowanymi kwestiami logistyki, ekonomii
i technologii, przy jednoczesnych korzyściach dla środowiska, mające na celu wdrożenie technologii m.in:

• inteligentnych systemów zarządzania rozproszonymi źródłami energii, pozwalających na zdecentralizowanie systemu zarządzania siecią;
• mikrogeneracji;
• dużych magazynów energii elektrycznej o znaczeniu „sieciowym” (ang. grid-scale electricity storage);
• wirtualnych magazynów energii;
• łączących wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł z lokalnym wykorzystaniem energii (synchronizacja lokalnej produkcji ze zużyciem energii w miejscu jej wytwarzania).

Więcej informacji na ten temat możesz znaleźć na stronie: https://www.gov.pl/web/nfosigw/nowa-energia

Programy WFOŚiGW

Wsparcie dla inwestycji dotyczących transformacji realizowane jest również przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska, które jest realizowane zarówno w formie programów, jak i w trybie ciągłym.

Przykładem takiego wsparcia jest nabór wniosków w trybie ciągłym realizowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu.

Nabór skierowany jest do szerokiej grupy odbiorców – zarówno przedsiębiorców, jak i JST oraz innych podmiotów.

Wnioskodawcy mogą uzyskać pożyczkę na preferencyjnych warunkach na 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, która może zostać wykorzystana na inwestycje znajdujące się na liście przedsięwzięć priorytetowych WFOŚiGW, a w szczególności na:

• instalacje OZE
• magazyny energii
• poprawę efektywności energetycznej  i oszczędności energii
• ekologiczne formy transportu oraz infrastruktura towarzysząca

Więcej informacji na ten temat możesz znaleźć na stronie: https://www.wfosgw.poznan.pl/programy/nabor-wnioskow-w-trybie-ciaglym/