Transport miejski odgrywa kluczową rolę w walce z zanieczyszczeniem powietrza i emisją gazów cieplarnianych. Według danych Europejskiej Komisji Środowiska z 2022 r., samochody osobowe są odpowiedzialne za generowanie 60.6 proc. CO2 wytwarzanego przez cały sektor transportowy. Z tego powodu coraz ważniejsze staje się promowanie ekologicznych rozwiązań transportowych, które nie tylko ograniczają negatywny wpływ na środowisko, ale także poprawiają jakość życia mieszkańców.
Przepustowość jako kluczowy wskaźnik
Przepustowość, czyli zdolność danej formy transportu do przewozu pasażerów na jednostkę czasu, jest kluczowym wskaźnikiem efektywności transportowej. Porównując różne środki transportu, można zauważyć znaczną różnicę w zdolności przewozowej na ograniczonej przestrzeni:
- Samochód osobowy może przewieźć średnio 1,5 do 4 osoby na pojazd, co daje przepustowość około 1500 osób na godzinę na drodze o szerokości 3,5 metra. Jego pojemność wynosi 4 osoby.
- Autobus miejski w warunkach ulicznych może przewieźć do 5000 osób na godzinę, a wykorzystując dedykowany pas autobusowy nawet do 9000 osób na godzinę. W wielu polskich miastach można zaobserwować, że stosowane są pojazdy o różnej długości m.in. autobus krótki (np. Solaris Urbino 12), który może pomieścić około 104 osób lub autobus długi, tzw. przegubowy (np. Solaris Urbino 18) mający dość miejsca by pomieścić nawet 174 osoby.
- Ścieżka rowerowa o szerokości 3.5 m ma przepustowość szacowaną na ok. 12 000 osób na godzinę.
- Tramwaj to kolejny bardzo efektywny środek transportu, który jednorazowo może pomieścić jeszcze większą liczbę pasażerów, przykładowo tramwaje Solaris Tramino jeżdżące po ulicach Poznania mogą pomieścić 229 osób. Warto podkreślić, że dzięki temu, że pojazdy te poruszają się po wydzielonych trasach ich średnie tempo poruszania się jest często większe z racji na to, że nie muszą stać w korkach. Według szacunków tramwaje są w stanie przewieść około 18000 osób na godzinę
- Pojazdy szynowe takie jak pociągi i metro są liderami pod względem przepustowości, osiągając przepustowość odpowiednio ok. 40 000 i 60 000 osób na godzinę. Warto podkreślić, że pojemność tych pojazdów jest często znacznie większe od tych wcześniej wymienionych, przykładowo pociąg PESA Elf 34WE może pomieścić do 800 osób z kolei metro Simens Inspiro, który kursuje w warszawie nawet 1500 osób.
Ekologiczność transportu zbiorowego
Kluczowym aspektem transportu zbiorowego jest jego mniejsze zużycie energii na osobę w porównaniu do pojazdów prywatnych. Oto porównanie emisji CO2 na kilometr na jednego pasażera dla różnych środków transportu:
- Samochód spalinowy: 243.8 g CO2/km/osobę
- Samochód elektryczny zasilany z sieci: 209.1 g CO2/km/osobę
- Motocykl: 119.6 g CO2/km/osobę
- Pociąg: 28.6 g CO2/km/osobę
- Tramwaj 20.2 g CO2/km/osobę
- Autobus 17.7 g CO2/km/osobę
- Rower elektryczny: 6 g CO2/km/osobę
Jak widać, autobusy, tramwaje, pociągi i metro emitują znacznie mniej dwutlenku węgla na osobę w porównaniu do samochodów osobowych (w tym samochodów elektrycznych, które w krajach takich jak Polska są często zasilane w dużej mierze prądem pochodzącym ze spalania paliw kopalnych).
Wraz z postępującą transformacją energetyczną oraz rosnącym udziałem OZE w miksie energetycznym inwestycje w wymianę taboru autobusowego na pojazdy elektryczne oraz wodorowe będzie przekładać się na dalszy spadek emisyjności tej formy transportu przyczyniając się tym samym do zmniejszenia emisji spalin oraz hałasu, co jest korzystne zarówno dla środowiska, jak i zdrowia mieszkańców.
Wybór odpowiedniego środka transportu
Wybór transportu zbiorowego nie tylko przyczynia się do ochrony środowiska, ale także ma liczne inne zalety. Jest szybszy i tańszy od indywidualnych środków transportu, eliminuje problemy z parkowaniem i korkami drogowymi, a także wspiera rozwój miejskich infrastruktur transportowych.
Dla firm promowanie ekologicznych środków transportu wśród pracowników może mieć pozytywny wpływ na wizerunek przedsiębiorstwa oraz poprawić jakość powietrza wokół biura. Ułatwienia takie jak dostępność biletów miesięcznych, stacje rowerów miejskich czy dedykowane strefy autobusowe mogą dodatkowo zachęcić pracowników do wyboru bardziej ekologicznych opcji dojazdu.
Podsumowanie
Transport zbiorowy, dzięki wysokiej przepustowości i niskiej emisji CO2 na osobę, stanowi kluczowy element zrównoważonego rozwoju miast. Promowanie jego użytkowania nie tylko redukuje negatywne skutki transportu indywidualnego, ale także wspiera efektywność i dostępność transportu publicznego dla mieszkańców i gości miasta. Inwestycje w rozwój sieci tramwajowych, autobusowych i kolejowych oraz preferowanie ekologicznych rozwiązań transportowych są niezbędne dla lepszego i zdrowszego środowiska miejskiego.
Źródło:
